
To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
Praca u genowych podstaw
14 listopada 2008, 17:28To wielki przełom - tak Robert Singer, biolog z Albert Einstein Medical School w Nowym Jorku, skomentował prace naukowców z firmy PTC Therapeutics. Opracowali oni bowiem lekarstwo, które powoduje, że zmutowane DNA produkuje prawidłowo zbudowane białka.

Teleportacja bez strat
19 kwietnia 2011, 18:34Zespół naukowców z Uniwersytetu Tokijskiego oraz współpracujących z nimi uczonych z University of New South Wales dokonał przełomu na polu kwantowej teleportacji. Uczonym po raz pierwszy w historii udało się dokonać teleportacji całego zestawu informacji. Dotychczas teleportowano pojedyncze kwanty czy atomy, chociaż niedawno pojawiła się też informacja o teleportacji fragmentu DNA.

Titanic starożytnego świata
10 października 2014, 09:28Międzynarodowy zespół archeologów, który po ponad 100 latach powrócił na miejsce zatonięcia słynnego wraku, na którym znaleziono starożytny komputer – mechanizm z Antikythery. Okazało się, że wrak kryje kolejne niezwykłe tajemnice.

Białko ABCB1 chroni nietoperze przed nowotworami
10 lipca 2019, 11:39Naukowcy z Duke-NUS odkryli mechanizm, który wydaje się chronić nietoperze przed nowotworami. Okazuje się, że w komórkach tych ssaków gromadzi się mniej toksycznych związków, bo są one usuwane za pośrednictwem liczniejszych powierzchniowych pomp białkowych - ABCB1. Akademicy mają nadzieję, że ustalenia z zakresu biologii nowotworów uda się przełożyć na terapie dla ludzi.

Badania DNA zdradzają, skąd pochodziła służba Inków w Machu Picchu
31 lipca 2023, 12:58Zachowana historia imperiów to przede wszystkim historia ich elit. To po nich pozostają wspaniałe zabytki archeologiczne czy zabytki pisane. Nie inaczej jest w przypadku państwa Inków. Jednym z najbardziej znanych stanowisk archeologicznych związanych z Inkami jest Machu Picchu, pałac rodziny królewskiej, centrum ceremonialne i gospodarcze. Niedawno przeprowadzone w nim badania sugerują, że powstało dekady wcześniej, niż dotychczas przypuszczano i należy zmienić chronologię historii Inków. Teraz zaś naukowcy wykorzystali DNA by określić miejsce pochodzenia służby królewskiej, yanacona i aclla, przebywającej w Machu Picchu.

Wegetariańska dieta anglosaskich władców Anglii rzuca nowe światło na system podatkowy
21 kwietnia 2022, 10:44Przed przybyciem wikingów niewielu mieszkańców Wysp Brytyjskich jadło duże ilości mięsa. Brak też dowodów, by anglosaskie elity spożywały go więcej, niż wieśniacy, stwierdzają autorzy najnowszych badań. Wszystko wskazuje na to, że władcy Wysp żywili się głównie dietą wegetariańską, chociaż od czasu do czasu wieśniacy urządzali dla nich wystawne mięsne uczty.

Geolodzy zaproponowali wzorcowe miejsce wyznaczające początek nowej epoki geologicznej, antropocenu
14 lipca 2023, 13:46Międzynarodowy zespół naukowy wybrał miejsce, które najlepiej reprezentuje rozpoczęcie nowej epoki geologicznej w dziejach Ziemi – antropocenu. Anthropocene Working Group (Grupa Robocza ds. Antropocenu) zaproponowała, by wzorzec granicy wyznaczający początek antropocenu znajdował się w osadach Crawford Lake w Kanadzie. Wzorce pomiędzy epokami geologicznymi są wyznaczane i rejestrowane od 1977 roku przez Międzynarodową Komisję Stratygrafii przy Międzynarodowej Unii Nauk Geologicznych. Wyznacza się je we wzorcowych profilach osadów i określa mianem wzorca GSSP (Global Boundary Stratotype Section and Point).

Przewidywalna ewolucja
26 października 2012, 12:41Ewolucja jest postrzegana jako seria przypadkowych zmian zachodzących w odpowiedzi na zmiany środowiskowe. Jednak naukowcy z Princeton University twierdzą, że ewolucję może napędzać prosty genetyczny wzorzec i że nie jest to proces całkowicie przypadkowy, zatem można przewidzieć, w jaki sposób się potoczy.

Foki zaczęły zabijać morświny?
21 grudnia 2012, 13:35We wrześniu 2011 r. morze wymyło na belgijskie wybrzeże 2 poważnie okaleczone morświny (Phocoena phocoena). To pierwsze tego typu przypadki w tym kraju, jednak podobne śmiertelne uszkodzenia skóry i zgromadzonej pod nią tkanki tłuszczowej (ang. blubber) obserwowano w państwach ościennych, np. od 2006 r. w Holandii. Analiza uzębienia i budowy jamy ustnej drapieżników wskazała, że najbardziej prawdopodobną winowajczynią jest foka szara (Halichoerus grypus).